heu11.jpg

Vernieuwing van de na-oorlogse woonwijk met behoud van het Peutz profiel


Heuvel Breda
De Heuvel in Breda is een naoorlogse wijk met een grote stedenbouwkundige en cultuurhistorische waarde. De wijk ligt in het zuidwesten van Breda, tegen het oude stadscentrum en wordt ingeklemd tussen de dorpskern Princenhage, de Turfvaart (in het zuiden) en de Aa of Weerijs met het Zaartpark (in het oosten).

De gebouwen zijn echter technisch sterk verouderd en de woningtypes voldoen niet meer aan de huidige eisen. Na een uitgebreide studie is besloten om in delen van de wijk de woningen te renoveren en in andere delen van de wijk de woningen te vervangen door nieuwbouw.
oudesitupeutz2.jpg
Luchtfoto oude situatie
Een groot deel van de woningen in de wijk was in bezit van WonenBreburg. WonenBreburg had in de gebieden F1 en F2 ongeveer 450 meergezinswoningen die voor vervangingen in aanmerking kwamen.

De omvang van de ontwerpopgave betreft de sloop van 450 appartementen en bouw van 260 eengezinswoningen en 110 sociale huurappartementen, en de renovatie van ruim 170 bestaande sociale huurwoningen.
heubestsitu2.jpg
Oorspronkelijke situatie
heunwsitu3.jpg
Nieuwe situatie
Renovatie
In Heuvel zijn ruim 170 woningen gerenoveerd. De portieken zijn aangepast voor betere sociale controle, houten kozijnen zijn vervangen en de woningen zijn energetisch verduurzaamd. De woningen in en nabij de Maarten de Vriesstraat zijn daarbij met een restauratieve houding aangepakt.
heumaartenbestaand2.jpg
Maarten de Vriesstraat voor de renovatie
heumaartennw2.jpg
Maarten de Vriesstraat na de renovatie
heuplancius2bestaand.jpg
Planciusplein voor de nieuwbouw en renovatie
heuplancius2nw.jpg
Planciusplein - de nieuwbouw naast de gerenoveerde woningen, met veel respect voor het oude plan
heu19.jpg
Nieuwbouw
De nieuwbouw is gemaakt met veel respect voor het karaktervolle plan van Peutz. De oorspronkelijke architectuur kenmerkt zich door tijdloos en functioneel ontwerp zonder veel overdaad. De eenheid van de lange kappen, de erkers, de gesloten kopgevels en de hoge profielen van de oude woningen zijn opgenomen in de nieuwe architectuur, met een eigentijdse interpretatie daarvan.

De stedenbouwkundige lijnen zijn gehandhaafd maar de inrichting is echter veranderd. De lange brede stenige straten met dwarse parkeerplaatsen hebben plaatsgemaakt voor royale groene openbare ruimtes, die de straten onderling met elkaar verbinden, en waar zoveel mogelijk bestaande bomen zijn behouden. De nieuwe eengezinswoningen sluiten hierop aan met een ‘Delftse stoep’, een leefruimte aan de openbare ruimte en geïntegreerde gevelbankjes in de gevel, als knipoog naar de oorspronkelijke portiektrappen van Peutz, die destijds ook als ontmoetingsplek fungeerden.
heu02.jpg
heu06.jpg
De nieuwe groene opzet bevordert sociale interactie en cohesie in de wijk. De verschillende woningtypes zijn verspreid over de wijk, waardoor in alle fases woningen van verschillende groottes gerealiseerd kon worden. Binnen de eengezinswoningen komt de differentiatie met name tot stand door verschillende beukmaten.
heu04.jpg
rijp01.jpg
De Rijp, winnaar BLAStprijs 2023
De Rijp
Binnen de sociale huurappartementen, vooral aan de Rijpstraat, is een grote mix gecreëerd, waardoor het woonconcept “gemengd wonen” een plek heeft kunnen krijgen in de wijk. Dit appartementencomplex omvat woningtypes van verschillende groottes, verdeeld over vier verdiepingen. Op de begane grond bevindt zich een gemeenschappelijke huiskamer voor zowel eigen bewoners als voor de wijk.
rijp07.jpg
rijp02.jpg
heuprof2.png
Profiel gevels van de nieuwbouw
heu09.jpg
Vernieuwde wijk met toekomst
De ambities hebben hun uitwerking gekregen. De sociale structuur van de wijk is versterkt; het woonmilieu van de buurt is vernieuwd en veelzijdig geworden; de wijk en de (oude en nieuwe) woningen zijn grondig verduurzaamd. En daarbij is het Peutz karakter van de buurt behouden gebleven!
Een mooie nieuwe start voor de oorspronkelijke bewoners en nieuwe gezinnen in het hart van Breda.
heu05.jpg
heu08.jpg
Opdracht
Stedenbouwkundige en architectonische opdracht voor het totaalplan van de sloop van 450 appartementen en de nieuwbouw van 260 eengezinswoningen en 110 sociale huurappartementen, en de renovatie van ruim 170 bestaande sociale huurwoningen.

Opdrachtgever
WonenBreburg
Ontwikkelcombinatie Nederlandse Bouw Unie en Maas-Jacobs
Van Agtmaal
Van Wanrooij Bouw & Ontwikkeling

Adviseurs
Karres en Brands (landschap)
Van Boxsel Engineering (constructie)
Van de BuijsInstall (adviseur installaties)
K+ Adviesgroep (installatie en bouwfysica)
BINK Elektro (elektra)

Uitvoering
Maas-Jacobs
Van Agtmaal
Van Wanrooij Bouw & Ontwikkeling
Van Grunsven Groep

Periode
2007-heden

Fotografie
René de Wit
Michel Kievits